Kofeina naszym nieprzyjacielem? Kiedy stajemy się kofeinistami? Czy nadmiar kawy i herbaty grozi zaburzeniami psychicznymi? Odzwyczajenie się od kofeiny może nie być takie łatwe...
Kryterium kofeinizmu
Pojęcie uzależnienia od kofeiny, czyli kofeinizmu zależy od ilości spożywanej kofeiny. O kofeiniźmie mówimy, kiedy jej ilość w pokarmach i płynach w czasie dnia przekracza 750 mg.
Zawartość kofeiny w produktach spożywczych
Przykładowo, szklanka (250 ml) parzonej kawy zawiera ok. 200 mg kofeiny, szklanka kawy rozpuszczalnej o połowę mniej, tj. ok. 100 mg. Ta sama objętość kawy bezkofeinowej zawiera tylko 5 mg kofeiny, tyle samo co szklanka kakao. Kofeinę spożywamy również w herbacie. Szklanka parzonej herbaty zawiera ok. 100 mg kofeiny. Tabliczka mlecznej czekolady (100 g) to ok. 20 mg kofeiny. Puszka Coca-coli zawiera o 15 mg kofeiny więcej niż puszka Pepsi-coli (odpowiednio 35 i 20 mg). Kofeinistą jest więc przykładowo osoba, spożywająca dziennie 3 szklanki kawy parzonej lub 6 szklanek kawy rozpuszczalnej lub parzonej herbaty, lub 20-30 puszek Coca-coli lub Pepsi-coli. Liczby te maleją przy łączeniu ze sobą wymienionych produktów.
Czy kofeina uzależnia?
Otóż wydaje się, że tak. Nagłe odstawienie kofeiny spożywanej nawet w średniej ilości może powodować depresję, lęk, zmęczenie, wzrost pragnienia, bóle głowy i zwiększone przyjmowanie środków przeciwbólowych. Nadużywanie kofeiny może więc być dużym problemem, a osoba uzależniona może mieć problemy z odstawieniem lub kontrolą ilości spożywanej kawy lub herbaty.
Skutki nadużywania kofeiny
Opisano bardzo wiele objawów, które towarzyszą nadużywaniu kofeiny. Umiarkowane ilości mogą powodować zwiększenie ilości wydalanego moczu, lekkie drżenie, łagodny lęk i wzrost wytrzymałości mięśni szkieletowych. Już 150 mg kofeiny (szklanka herbaty i pół tabliczki czekolady) spożyte przed snem może wywołać trudności w zasypianiu oraz spłycenie snu i poranne zmęczenie.
Objawy, towarzyszące spożywaniu dużych dawek to m.in.:
- przewlekła bezsenność,
- lęk,
- niepokój,
- napięcie,
- pobudzenie,
- osłabienie koncentracji i uwagi,
- zmieszanie,
- dezorientacja,
- zawroty głowy,
- zaczerwienienie twarzy,
- wzrost ciśnienia i temperatury ciała,
- nudności i wymioty,
- wzrost częstości oddechów.
W skrajnych przypadkach dochodzić może do halucynacji wzrokowych i słuchowych, majaczenia, paranoi oraz napadów panicznego lęku.